Işık Kirliliğinin Yaban Hayatı ve Ekosistemler Üzerindeki Etkileri
Milyarlarca yıl boyunca, Dünya’daki tüm yaşam, gece ve gündüzün öngörülebilir ritmine güvenmiştir. Bu durum tüm bitki ve hayvanların DNA'sında kodlanmıştır. İnsanlar geceyi aydınlatarak bu döngüyü kökten bozdular.
Bitkiler ve hayvanlar, üreme, beslenme, uyku ve yırtıcılardan korunma gibi yaşamı sürdüren davranışları yönetmek için Dünya'nın günlük aydınlık ve karanlık ritim döngüsüne bağlıdır.
Bilimsel kanıtlar, geceleri ürettiğimiz yapay ışığın amfibiler, kuşlar, memeliler, böcekler ve bitkiler dahil olmak üzere birçok canlı üzerinde olumsuz ve ölümcül etkileri olduğunu göstermektedir.
Yapay Işıklar Dünyanın Ekosistemlerini Bozuyor
Gece hayvanları gündüz uyur ve geceleri aktiftirler. Işık kirliliği, geceyi gündüze çevirerek bu hayvanların gece ortamlarını kökten değiştirir.
Araştırmacı bilim adamı Christopher Kyba'ya göre, gece hayvanları için "yapay ışığın kullanılmaya başlanması, muhtemelen insanların çevrelerinde yaptıkları en şiddetli değişikliği temsil ediyor."
"Yırtıcı hayvanlar avlanmak için ışığı, av türleri ise karanlığı siper olarak kullanır," diye açıklıyor Kyba, "Şehirlerin yakınında bulutlu gökyüzü, 200 yıl öncesine göre şimdi yüzlerce, hatta binlerce kat daha parlak. Bunun gece ekolojisi üzerinde ne kadar şiddetli bir etkisi olduğunu yeni yeni öğrenmeye başlıyoruz.”
Yapay ışıklardan gelen kamaşma, gece vıraklamaları üreme ritüelinin bir parçası olan kurbağalar ve kara kurbağaları gibi amfibilere ev sahipliği yapan sulak alan habitatlarını da etkileyebilir. Yapay ışıklar bu gece aktivitesini bozarak üremeyi engeller ve popülasyonları azaltır.
Yapay Işıklar Yavru Deniz Kaplumbağalarını Ölüme Götürebilir
Deniz kaplumbağaları okyanusta yaşar fakat yumurtadan çıktıkları zaman kumsalda gecedir. Yavrular okyanusun üzerindeki parlak ufku algılayarak denizi bulurlar. Yapay ışıklar onları okyanustan uzaklaştırır. Sadece Florida'da her yıl milyonlarca yavru bu şekilde ölüyor.
Yapay Işıkların Birçok Kuş Türü Üzerinde Yıkıcı Etkileri Var
Geceleri göç eden veya avlanan kuşlar, ay ışığı ve yıldız ışığında gezinirler. Yapay ışık, rotalarından sapmalarına ve şehirlerin tehlikeli gece manzaralarına doğru gitmelerine neden olabilir. Her yıl milyonlarca kuş, gereksiz yere aydınlatılmış bina ve kulelere çarparak ölüyor. Göçmen kuşlar, doğru zamanlanmış mevsimsel programlardan gelen ipuçlarına bağlıdır. Yapay ışıklar çok erken veya çok geç göç etmelerine, yuvalama, yiyecek arama ve diğer davranışlar için ideal iklim koşullarını kaçırmalarına neden olabilir.
Ekosistemler: Her Şey Bağlantılıdır
Birçok böcek ışığa çekilir ancak yapay ışıklar ölümcül bir çekim yaratabilir. Azalan böcek popülasyonları, gıda veya tozlaşma için böceklere bağımlı olan tüm türleri olumsuz etkiler. Bazı yırtıcılar, bu çekiciliği kendi avantajlarına kullanırlar ve besin ağlarını beklenmedik şekillerde etkilerler.
Kaynak: IDA