Kullandığımız birçok makine gibi uydularda eskirler ve bozulurlar. İş tanımları ister Dünyamızdaki sinyallerin iletimi olsun ister yıldızları incelemek olsun ister hava olaylarının tahmini olsun bütün uyduların bir kullanım ömrü vardır.
Peki kullanım ömürleri dolan uydulara ne olur? Bu tür durumlarda uydunun Dünya’nın yörüngesindeki yüksekliğine göre iki seçenek vardır. Yörünge olarak yakın olan uydular için mühendisler uyduda kalan son yakıtı kullanarak uyduyu yavaşlatırlar ve böylece uydu yörüngeden düşerek Dünya atmosferine girer ve yanar.
Yörünge olarak uzak olan uydular ise Dünya’dan daha uzağa gönderilir. Uyduların atmosferde yanması için yavaşlatmaya harcanması gereken yakıt miktarı fazladır. Bu özellikle yüksek yörünge uyduları için geçerlidir. Uzayın derinliklerine göndermek için harcanan yakıt atmosfere girmesini sağlamak için harcanan yakıttan daha az olduğu için bu tür uydular kalan yakıtları ile uzayın derinliklerine yollanırlar.
Peki eski uyduları hareket ettirmek için neden uğraşıyoruz?
Günümüzde Dünya’nın yörüngesinde bulunan binlerce uydu ve uydu parçaları var. Bu parçalar diğer çalışan uydulara ve Dünya’nın yörüngesinde hareket eden diğer uzay araçları için tehlike oluşturuyor. Uzay keşiflerinin başladığı ilk yıllarda yörüngeye fırlatılan uydular ve diğer araçlara ne olacağı konusunda fazla endişe duymamıza gerek yoktu fakat artık günümüzde uzayda o kadar çok uzay çöpü meydana geldi ki bilim insanları küçük bir çarpışmanın bile “Kessler efekti” adı verilen zincirleme bir reaksiyon oluşturacağından endişelenmektedir.
Kaynak: NASA