8 Ekim 2024 tarihinde Güneş’te meydana gelen hızlı bir koronal kütle atımı (CME), Dünya’yı etkisi altına aldı. Yaşanan bu olayın şiddeti G4 seviyesine ulaştı ve kuzey ışıkları orta enlemlerde de gözlemlendi.
8 Ekim 2024 akşam saatlerinde, Güneş yüzeyinde olağanüstü bir hızla gerçekleşen koronal kütle atımı (CME) gözlemlendi. Atım hızı, saatte yaklaşık 2,5 milyon kilometre olarak ölçüldü. Yapılan tahminlere göre, bu hızla Dünya’ya 10 Ekim tarihinde ulaşması beklenen koronal kütle atımı, öngörüldüğü gibi 10 Ekim 2024 günü saat 14.15’te (TSİ) Dünya’nın manyetosferine giriş yaptı.
Koronal kütle atımının Dünya’ya ulaşmasıyla birlikte yaşanan jeomanyetik fırtınanın etki seviyesi, iki kez G4 seviyesinde (Şiddetli Fırtına) olarak raporlandı. G4 seviyesindeki bu tür jeomanyetik fırtınalar, uydu iletişimi ve enerji nakil hatlarında ciddi aksaklıklar yaratma kapasitesine sahiptir. Uzmanlar, bu olayın az da olsa G5 (Aşırı Şiddetli) seviyesine yükselme potansiyeli olduğunu değerlendiriyor.
Yaşanan bu fırtınanın bir diğer etkisi de, kuzey enlemlerinde gözlemlenmesi beklenen kuzey ışıklarının (aurora) daha güney enlemlerinde de görülmesi oldu. Bu tür G4 seviyesindeki jeomanyetik fırtınalar, kutup ışıklarının normal şartların dışında daha düşük enlemlerde ortaya çıkmasına yol açabiliyor. Nitekim, 10 Ekim tarihinde gerçekleşen bu olayda da auroralar, Avrupa ve Kuzey Amerika’nın orta kuşaklarında gözlemlendi.
Jeomanyetik Fırtına Etki Ölçeği ve Güneş Patlaması Etki Ölçeği aşağıdaki tablolarda gösterilmiştir.
Tablo 1 Jeomanyetik Fırtına Etki Ölçeği
Tablo 2 Güneş Patlaması Etki Ölçeği